Kisa pou nou fè pou nou pa pran nan coronavirus.
Depi nan fen Desanm 2019 la, nou tande ravaj Coronavirus ap fè an Chin. Kounye a, viris la prèske gaye toupatou nan lemonn. Se yon viris ki transmèt pa plizyè fason. Fason ki pi kouran an se pa vwa respiratwa a. Men nou kapab pran li tou lè nou manyen yon bagay ki enfekte epi n'al met men nan bouch san nou pat lave men nou.
Men kèk konsèy pou nou swiv pou nou pa pran coronavirus:
1- lave men nou avèk dlo ak savon chak fwa nou pral manje;
Sa se youn nan premye prekosyon pou nou pran. Anvan nou manje, nou dwe lave men nou avè dlo ak savon pandan anviwon yon minit. Lave tout ti kwen ki ant dwèt yo, byen netwaye zong nou. Depi nou te nan lari, nou rantre lakay nou, menm si nou pa pral manje, nou sipoze lave men nou paske nou pa konnen nan moun nou bay lanmen yo, konbyen nan yo ki enfekte. Lè sa, n ap evite kontamine lakay nou avèk viris la.
Sa se youn nan premye prekosyon pou nou pran. Anvan nou manje, nou dwe lave men nou avè dlo ak savon pandan anviwon yon minit. Lave tout ti kwen ki ant dwèt yo, byen netwaye zong nou. Depi nou te nan lari, nou rantre lakay nou, menm si nou pa pral manje, nou sipoze lave men nou paske nou pa konnen nan moun nou bay lanmen yo, konbyen nan yo ki enfekte. Lè sa, n ap evite kontamine lakay nou avèk viris la.
2- lave fwi yo anvan nou manje yo;
Bouch nou se youn nan pòt rantre pou viris la, se sak fè nou dwe lave fwi yo oubyen nenpòt lòt bagay ki ka lave anvan nou manje yo.
Bouch nou se youn nan pòt rantre pou viris la, se sak fè nou dwe lave fwi yo oubyen nenpòt lòt bagay ki ka lave anvan nou manje yo.
3- kanpe a anviwon 2 mèt de tout moun kap estènye oubyen touse;
Lè yon moun touse oubyen estènye, gen yon seri de ti gout krache ki tèlman piti ke nou pa ka wè yo ki sot nan bouch moun nan. E si moun nan enfekte, lè sa, ti gout krache sa yo genyen viris la ladan yo. Si ou pre moun sa lè li estènye oubyen touse a, epi pandan wap respire, ou rale ti gout sa yo, wap tou enfekte tou. Se pou rezon sa ki fè moun yo mete kachnen yo.
Lè yon moun touse oubyen estènye, gen yon seri de ti gout krache ki tèlman piti ke nou pa ka wè yo ki sot nan bouch moun nan. E si moun nan enfekte, lè sa, ti gout krache sa yo genyen viris la ladan yo. Si ou pre moun sa lè li estènye oubyen touse a, epi pandan wap respire, ou rale ti gout sa yo, wap tou enfekte tou. Se pou rezon sa ki fè moun yo mete kachnen yo.
4- evite mete men nan bouch, nan nen, nan je nou;
Kòm viris la tèlman piti, nou pa ka wèl ak je nou konsa. Se sak fè, lè yon bagay enfekte, nou pap ka konnen sa. Se pou rezon sa nou dwe evite mete men nan bouch nou, je nou, ak nen nou, paske nou pa konnen si nou pat touche yon bagay ki te enfekte. Li te ka yon pòt, yon kòb, yon telefòn, elatriye.
Kòm viris la tèlman piti, nou pa ka wèl ak je nou konsa. Se sak fè, lè yon bagay enfekte, nou pap ka konnen sa. Se pou rezon sa nou dwe evite mete men nan bouch nou, je nou, ak nen nou, paske nou pa konnen si nou pat touche yon bagay ki te enfekte. Li te ka yon pòt, yon kòb, yon telefòn, elatriye.
5- manje anpil fwi ak legim pou nou ranfòse sistèm iminitè nou.
Lè sistèm iminitè nou fèb, kò a vin pa ka lite kont yon seri de maladi. Se sistèm iminitè a ki defans kò nou. Pou nou ranfòse sistèm iminitè nou, nou dwe manje anpil fwi ak legim ki fre paske yo genyen vitamin C nan yo. Nou dwe fè egzèsis fizik tou.
Lè sistèm iminitè nou fèb, kò a vin pa ka lite kont yon seri de maladi. Se sistèm iminitè a ki defans kò nou. Pou nou ranfòse sistèm iminitè nou, nou dwe manje anpil fwi ak legim ki fre paske yo genyen vitamin C nan yo. Nou dwe fè egzèsis fizik tou.
Pa bliye, yon moun ka enfekte san li poko gen okenn sentòm ki manifeste. Sa ka pran plizyè jiska 14 jou depi yon moun te enfekte anvan li kòmanse gen sentòm ki endike ke li malad. Pandan tout peryòd sa, moun nan ka transmèt maladi a bay lòt moun ki bò kote l yo.
Pataje mesaj sa ak tout pwòch nou konsa nou va sove lavi yo. Se nou ki pou pwoteje tèt nou, nou pa bezwen ret tann leta, paske nou konnen jan ti peyi nou an ye deja. E nou pa bezwen konte sou èd lòt peyi paske, majorite peyi yo fèmen pòt yo pou peyi ki enfekte yo.